Xã Long Châu, huyện Yên Phong hiện có gần 10.000 nhân khẩu cùng hơn 16.000 công nhân, người lao động tạm trú tại địa phương, làm việc trong các khu công nghiệp. Dân số cơ học tăng cao khiến rác thải sinh hoạt mỗi ngày một nhiều. Bốn bãi rác trung chuyển của địa phương đều trong tình trạng quá tải. Theo phản ánh của người dân xã Long Châu, tình trạng này đã tồn tại nhiều năm. Rác ùn tắc trong khu dân cư, ngập trên các trục đường giao thông, xuất hiện tình trạng đổ trộm rác xuống kênh mương, ruộng đồng.
Bãi rác thải tự phát tại huyện Yên Phong, Bắc Ninh.
Theo ông Nguyễn Trọng Oánh, cán bộ địa chính - nông nghiệp - môi trường xã Long Châu, trung bình mỗi tháng xã phát sinh khoảng 120 tấn rác thải. Số lượng rác thải lớn khiến các bãi rác trung chuyển luôn trong tình trạng quá tải, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn nước sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp, nhất là gây ô nhiễm môi trường. Người dân mong muốn các cơ quan chức năng sớm giải quyết tình trạng này để bảo đảm chất lượng môi trường, người dân yên tâm làm ăn. Tương tự, người dân sống chung quanh Khu công nghiệp Ðại Ðồng - Hoàn Sơn, thuộc huyện Tiên Du cũng chịu ảnh hưởng của tình trạng quá tải rác thải. Chủ tịch UBND xã Ðại Ðồng Nguyễn Nghĩa Ðộ cho biết, địa phương hiện có ba bãi rác tập kết và ba bãi rác tự phát gây ô nhiễm nghiêm trọng, nhưng chỉ biết phản ánh lên cấp trên để tìm hướng giải quyết.
Theo báo cáo của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh, trung bình mỗi ngày, địa bàn tỉnh thải ra khoảng 900 tấn chất thải sinh hoạt, chủ yếu được đốt tại các nhà máy: Xử lý rác thải sinh hoạt thuộc Công ty TNHH Môi trường đô thị Hùng Phát (huyện Quế Võ); Xử lý rác thải sinh hoạt thuộc Công ty cổ phần Môi trường Thuận Thành; Xử lý rác thải sinh hoạt thuộc Công ty cổ phần Môi trường và Ðầu tư xây dựng Bắc Hải (huyện Gia Bình). Bên cạnh đó, một phần rác sinh hoạt được thu gom, xử lý tại các lò đốt công suất nhỏ tại Tiên Du, Yên Phong, thị xã Từ Sơn. Lượng chất thải còn lại được thu gom, tập kết trong khu dân cư để phun chế phẩm sinh học, nhưng hầu hết các điểm tập kết này đã quá tải, dẫn đến nạn rác thải đổ bừa bãi ven đường, ven kênh mương...
Ðề án tổng thể bảo vệ môi trường tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2019 - 2025 đã đề ra giải pháp xử lý chất thải sinh hoạt cụ thể đối với từng địa phương, trong đó có khởi công các dự án đầu tư xây dựng nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt công nghệ cao phát năng lượng tại các huyện Quế Võ, Thuận Thành, Lương Tài. Tuy nhiên đến nay, việc triển khai đầu tư các nhà máy đốt rác phát điện và các lò đốt công suất nhỏ đang chậm so kế hoạch. Các nhà máy đốt rác phát điện mới chính thức khởi công tại xã Phù Lãng (Quế Võ), dự án tại huyện Lương Tài chuẩn bị triển khai thực hiện, dự án tại huyện Thuận Thành đang lựa chọn nhà đầu tư. Ðối với các lò đốt rác công suất nhỏ mới cơ bản lựa chọn được địa điểm, đang lựa chọn nhà đầu tư.
Trước yêu cầu cấp bách về xử lý chất thải sinh hoạt, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Ðình Phương cho biết, Sở đã tham mưu UBND tỉnh Bắc Ninh xây dựng, triển khai đồng bộ các giải pháp trước mắt để giải quyết cơ bản tình trạng rác thải phát sinh. Theo đó, Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu các tổ chức đoàn thể, địa phương tuyên truyền, vận động người dân, doanh nghiệp thực hiện công tác phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, giảm khối lượng rác phát sinh, tiết kiệm chi phí vận chuyển và dễ xử lý. Các địa phương lựa chọn địa điểm phù hợp để đặt thùng chứa rác thải sinh hoạt tại tuyến đường thuộc khu vực đô thị, nơi công cộng, cơ quan, trường học trên địa bàn, phục vụ cho việc phân loại rác thải tại nguồn.
Các cơ quan chức năng khẩn trương triển khai xây dựng các lò đốt ở Tiên Du, Yên Phong, thị xã Từ Sơn theo lộ trình đã được phê duyệt. Ðặc biệt, Công ty cổ phần Môi trường và Công trình đô thị Bắc Ninh triển khai đầu tư xây dựng ô chôn lấp chất thải hợp vệ sinh, diện tích khoảng 5 ha và mở rộng ô chôn lấp hợp vệ sinh số 2 tại xã Phù Lãng, huyện Quế Võ để xử lý rác thải sinh hoạt tại các điểm "nóng" trên địa bàn chưa có khu xử lý chất thải tập trung; tiến tới thu gom, xử lý triệt để chất thải sinh hoạt phát sinh toàn tỉnh.